Phần mềm quản lý nhân sự EasyHRM

Các Hình Thức Trả Lương Trong Doanh Nghiệp Phổ Biến

adminsds

12 Tháng 6, 2025

Tùy ngành nghề, vị trí và chiến lược riêng, mỗi công ty sẽ chọn các hình thức trả lương phù hợp. Bài viết này phần mềm quản lý nhân sự EasyHRM sẽ giúp bạn hiểu rõ từng hình thức, để lựa chọn giải pháp phù hợp nhất cho đơn vị.

Các hình thức trả lương trong doanh nghiệp

Mục lục

1. Hình thức trả lương là gì? Tổng quan chung
2. Có mấy hình thức trả lương? cách áp dụng
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến lựa chọn hình thức trả lương trong doanh nghiệp
4. EasyHRM – Phần mềm hỗ trợ chấm công, tính lương phù hợp cho mọi mô hình
5. Kết luận

1. Hình thức trả lương là gì? Tổng quan chung

Hình thức trả lương là phương pháp doanh nghiệp sử dụng để chi trả thu nhập cho người lao động dựa trên các tiêu chí cụ thể như: thời gian làm việc, kết quả công việc, sản lượng hoàn thành, hay giá trị đóng góp thực tế.

Việc lựa chọn các hình thức trả lương không có công thức chung cho mọi doanh nghiệp. Quan trọng là phải phù hợp với mục tiêu phát triển, năng lực tổ chức và đặc thù công việc.

Một hệ thống trả lương hiệu quả không chỉ là công cụ tài chính, mà còn là đòn bẩy giúp doanh nghiệp giữ chân nhân sự, nâng cao hiệu suất và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Hiểu rõ về các hình thức trả lương

Xem thêm:

2. Có mấy hình thức trả lương? cách áp dụng

Tùy vào đặc thù công việc, mục tiêu và cơ cấu tổ chức, doanh nghiệp sẽ lựa chọn các hình thức trả lương khác nhau nhằm đảm bảo tính công bằng, khuyến khích hiệu quả và kiểm soát tốt chi phí nhân sự.

2.1. Trả lương theo thời gian

Lương được tính dựa trên thời gian làm việc – theo giờ, ngày hoặc tháng. Phù hợp với công việc hành chính có giờ giấc cố định.

Ưu điểm: Rõ ràng, dễ tính toán, minh bạch.
Hạn chế: Không gắn liền với hiệu quả công việc.
Áp dụng cho: Nhân viên văn phòng, kế toán, hành chính…

Ví dụ: Lương tháng 8 triệu, nghỉ 2 ngày không phép → lương thực nhận:

8.000.000 – (8.000.000/22 × 2) = 7.272.727 đồng

Trả lương theo thời gian

2.2. Hình thức trả lương theo sản phẩm

Trả lương theo sản phẩm là hình thức chi trả dựa trên số lượng hoặc khối lượng công việc Lương tỉ lệ thuận với khối lượng sản phẩm hoặc công việc hoàn thành. Làm nhiều – hưởng nhiều.

Ưu điểm: Kích thích năng suất, dễ kiểm soát chi phí đầu ra.
Hạn chế: Dễ bỏ qua chất lượng nếu chạy theo số lượng.
Áp dụng cho: Công nhân sản xuất, lao động phổ thông.

Ví dụ: May 800 áo, mỗi áo 12.000 đồng → lương tháng: 800 x 12.000 = 9.600.000 đồng

Trả lương theo sản phẩm

2.3. Trả lương theo doanh thu hoặc hoa hồng

Đây là hình thức trả lương dựa trên doanh thu hoặc kết quả kinh doanh mà người lao động mang lại. Mức lương thường gắn liền với tỷ lệ phần trăm doanh số bán hàng hoặc mức độ hoàn thành chỉ tiêu.

Ưu điểm:

Tăng động lực cá nhân, đặc biệt với các vị trí trực tiếp tạo doanh thu.
Thúc đẩy tinh thần cạnh tranh, cải thiện kết quả kinh doanh.

Nhược điểm:

Thu nhập không ổn định, dễ phụ thuộc vào tình hình thị trường.
Gây áp lực nếu chỉ tiêu quá cao hoặc thiếu công bằng.

Phân loại hoa hồng:

Hoa hồng cố định theo % doanh thu: Ví dụ, 5% doanh số thực hiện.
Hoa hồng theo kết quả đạt được (target): Tính theo mức độ hoàn thành mục tiêu tháng/quý, có thể cộng thêm thưởng vượt chỉ tiêu.

Đối tượng phù hợp:

Nhân viên kinh doanh, môi giới bất động sản, bảo hiểm, nhân viên bán hàng – những vị trí chủ yếu tạo ra doanh thu trực tiếp.

Ví dụ minh họa và cách tính hoa hồng:

Một nhân viên bán hàng đạt doanh số 200 triệu trong tháng, với mức hoa hồng 3%.

Tiền hoa hồng = 200.000.000 x 3% = 6.000.000 đồng.

Nếu vượt target 180 triệu, có thêm thưởng 1 triệu.

Tổng thu nhập = 6.000.000 + 1.000.000 = 7.000.000 đồng.

Trả lương theo doanh thu hoặc hoa hồng

2.4. Trả lương theo năng suất

Hình thức này chi trả lương dựa trên hiệu suất và kết quả công việc thực tế. Mức lương hoặc thưởng được xác định theo mức độ hoàn thành KPI, mục tiêu công việc hoặc đánh giá hiệu quả cá nhân.

Ưu điểm:

Thúc đẩy tinh thần làm việc, nâng cao hiệu quả và chất lượng công việc.
Tạo sự công bằng trong ghi nhận đóng góp thực tế của từng cá nhân.

Nhược điểm:

Khó triển khai nếu doanh nghiệp không có hệ thống KPI rõ ràng.
Dễ gây tranh cãi nếu đánh giá thiếu minh bạch hoặc cảm tính.

Các hình thức:

Thưởng theo KPI, mục tiêu công việc: Dựa trên tỷ lệ hoàn thành các chỉ tiêu cụ thể.
Thưởng đột xuất, thưởng quý/năm: Áp dụng cho cá nhân hoặc nhóm có thành tích nổi bật.

Đối tượng phù hợp:

Nhân viên chuyên môn (marketing, kế toán, nhân sự…), trưởng nhóm, quản lý cấp trung và cao.

Ví dụ về hệ thống đánh giá năng suất và tính lương:

Một nhân viên Marketing có lương cơ bản 10.000.000 đồng/tháng. Nếu hoàn thành 100% KPI sẽ được thưởng 30% lương cơ bản. Nếu vượt 120% KPI thì thưởng tăng lên 50%.

Hoàn thành KPI 100% → Thưởng = 10.000.000 x 30% = 3.000.000

Tổng thu nhập = 10.000.000 + 3.000.000 = 13.000.000 đồng

Trả lương theo năng suất

2.5. Trả lương theo thỏa thuận

Hai bên đàm phán trực tiếp về mức lương theo từng dự án, hợp đồng hoặc công việc cụ thể.

Ưu điểm: Linh hoạt, phù hợp công việc không thường xuyên.
Hạn chế: Thu nhập không ổn định, cần đàm phán rõ ràng.
Áp dụng cho: Freelancer, tư vấn viên, hợp đồng thời vụ.

Ví dụ: Freelancer thiết kế website giá 20 triệu/dự án, chia làm 2 đợt thanh toán theo tiến độ.

Trả lương theo thỏa thuận

2.6 Hình thức trả lương 3P

Trả lương 3P là phương pháp xây dựng chính sách lương dựa trên 3 yếu tố: Position (vị trí công việc), Person (năng lực cá nhân) và Performance (kết quả làm việc). Doanh nghiệp xác định khung lương cơ bản theo giá trị vị trí, điều chỉnh theo năng lực nhân sự và thưởng theo hiệu suất.

Ưu điểm:

Đảm bảo tính công bằng giữa các vị trí, tránh tình trạng trả lương cảm tính.
Khuyến khích phát triển năng lực cá nhân và nâng cao hiệu suất làm việc.
Xây dựng hệ thống lương bài bản, phù hợp với doanh nghiệp lớn, quy mô chuyên nghiệp.

Nhược điểm:

Phức tạp trong xây dựng hệ thống đánh giá vị trí và hiệu suất.
Tốn thời gian và chi phí triển khai ban đầu, yêu cầu sự phối hợp chặt chẽ giữa các phòng ban.

Đối tượng phù hợp:

Các doanh nghiệp vừa và lớn, tổ chức cần hệ thống hóa chính sách lương, đặc biệt là công ty có quy mô nhân sự nhiều cấp bậc, bộ phận.

Ví dụ minh họa hệ thống trả lương 3P:

Một nhân viên Marketing được xác định lương như sau:

Position: Vị trí trưởng nhóm Marketing có khung lương cơ bản 18–22 triệu đồng.
Person: Nhân viên có năng lực nổi bật, được định giá ở mức cao trong khung, nhận lương 21 triệu.
Performance: Hoàn thành 110% KPI, được thưởng thêm 20% lương (tức 4,2 triệu).

→ Tổng thu nhập = 21.000.000 + 4.200.000 = 25.200.000 đồng/tháng

Trả lương theo hình thức 3P

2.7. Các hình thức trả lương kết hợp

Trả lương kết hợp là mô hình kết hợp nhiều phương pháp trả lương trong cùng một chính sách. Thường thấy nhất là sự kết hợp giữa lương cố định và phần thưởng linh hoạt dựa trên hiệu suất, doanh số hoặc KPI.

Ưu điểm:

Linh hoạt, tạo động lực cho nhân viên phát huy năng lực tối đa.
Vừa đảm bảo mức lương ổn định, vừa thúc đẩy kết quả làm việc.
Phù hợp với nhiều loại hình công việc khác nhau.

Nhược điểm:

Cần hệ thống đánh giá minh bạch để tránh tranh cãi.
Khó xây dựng công thức phù hợp với tất cả bộ phận nếu không có dữ liệu chuẩn.
Doanh nghiệp phải thường xuyên theo dõi, điều chỉnh chính sách để phù hợp với thực tế thị trường.

Một số hình thức trả lương kết hợp phổ biến:

Lương cố định + thưởng doanh số: Nhân viên nhận lương cơ bản hàng tháng và thưởng thêm theo phần trăm doanh số đạt được.
Lương cơ bản + hoa hồng + thưởng KPI: Phù hợp với các vị trí kinh doanh hoặc marketing, trong đó thu nhập được cấu thành từ nhiều phần: mức lương tối thiểu đảm bảo, hoa hồng theo kết quả và phần thưởng nếu vượt chỉ tiêu.

Đối tượng phù hợp:

Nhân viên kinh doanh, marketing, trưởng nhóm, quản lý dự án – những người vừa cần mức lương cố định, vừa có thể đánh giá hiệu quả làm việc qua KPI hoặc doanh số.

Ví dụ mô hình trả lương kết hợp trong doanh nghiệp lớn:

Một công ty bất động sản trả lương cho chuyên viên kinh doanh như sau:

Lương cơ bản: 7 triệu đồng/tháng
Hoa hồng: 1,5% giá trị hợp đồng ký kết
Thưởng KPI: 5 triệu nếu vượt 100% doanh số tháng

→ Nếu nhân viên đạt doanh số 3 tỷ trong tháng và vượt KPI, tổng thu nhập có thể lên đến 57 triệu đồng (7 triệu + 45 triệu hoa hồng + 5 triệu thưởng).

Các hình thức trả lương kết hợp khác

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến lựa chọn hình thức trả lương trong doanh nghiệp

Mỗi doanh nghiệp sẽ chọn hình thức phù hợp nhất tùy vào mục tiêu, hoàn cảnh và đặc thù hoạt động.

3.1 Quy mô doanh nghiệp

Doanh nghiệp nhỏ thường chọn cách trả lương đơn giản, dễ quản lý như lương theo thời gian. Ngược lại, các tập đoàn lớn có xu hướng áp dụng các mô hình hiện đại như 3P để gắn lương với hiệu quả công việc.

3.2 Ngành nghề và tính chất công việc

Những ngành sản xuất, kinh doanh thường trả lương theo sản phẩm hoặc doanh thu để thúc đẩy năng suất. Trong khi đó, các công việc văn phòng ổn định sẽ phù hợp hơn với lương cố định theo thời gian.

3.3 Mục tiêu phát triển và văn hóa làm việc

Nếu doanh nghiệp ưu tiên hiệu suất, họ sẽ áp dụng lương theo KPI, theo kết quả công việc. Ngược lại, nếu hướng đến sự ổn định và gắn bó lâu dài, lương cứng kèm phúc lợi sẽ được ưu tiên.

3.4 Trình độ nhân sự và cạnh tranh lao động

Khi muốn giữ chân nhân sự chất lượng cao hoặc cạnh tranh trên thị trường lao động, doanh nghiệp cần có chính sách lương thưởng đủ linh hoạt và hấp dẫn.

3.5 Nguồn lực tài chính

Cuối cùng, khả năng chi trả là yếu tố then chốt. Doanh nghiệp tài chính mạnh sẽ dễ dàng triển khai hệ thống lương đa dạng và phức hợp hơn những đơn vị có ngân sách hạn chế.

Các yếu tố ảnh hưởng đến hình thức trả lương

4. EasyHRM – Phần mềm hỗ trợ chấm công, tính lương phù hợp cho mọi mô hình

Dù bạn đang điều hành một doanh nghiệp nhỏ vài chục người hay quản lý cả ngàn nhân sự ở nhiều chi nhánh, bài toán chấm công – tính lương – quản trị nhân sự chưa bao giờ là chuyện đơn giản. Nhưng với EasyHRM, mọi thứ trở nên gọn gàng, tự động và chính xác tuyệt đối. Đây là công cụ mà bất kỳ doanh nghiệp hiện đại nào cũng nên có trong tay.

Chấm công đa hình thức, chính xác từng giây: Hỗ trợ chấm công qua Face ID, Wi-Fi, GPS… linh hoạt theo nhu cầu doanh nghiệp. Tự động ghi nhận thời gian vào – ra, tính ca kíp, làm thêm giờ, đi muộn – về sớm mà không lo gian lận.
Tính lương tự động – minh bạch & chuẩn xác: Kết nối trực tiếp với dữ liệu chấm công, hệ số lương, phụ cấp, khấu trừ thuế, bảo hiểm…. Cho phép thiết lập công thức linh hoạt, lên bảng lương chỉ trong vài cú click, hạn chế sai sót và rút ngắn thời gian tính toán.
Các tính năng khác.

Dù bạn có sử dụng đầu đủ mọi tính năng hay chỉ cần chấm công + tính lương, EasyHRM đều tự động phù hợp theo đặc thù của bạn. Giao diện thân thiện trên web lẫn app, tiết kiệm thời gian, giảm sai sót và nâng cao trải nghiệm nhân sự

Phần mềm hỗ trợ chấm công EasyHRM

NHẬN BẢN DÙNG THỬ MIỄN PHÍ!

5. Kết luận

Trên đây là các hình thức trả lương doanh nghiệp phổ biến đang áp dụng hiện nay. Hy vọng bạn sẽ cân đối, tính toán để chọn được phương án phù hợp cho đơn vị mình. Liên hệ ngay đến EasyHRM khi cần tư vấn về các tính năng, giải pháp phù hợp nhu cầu, quy mô, đặc thù đơn vị: