Trong doanh nghiệp, ngoài lương chính thì nhiều vị trí còn được nhận thêm phụ cấp trách nhiệm – khoản tiền nhằm ghi nhận và bù đắp cho khối lượng công việc, áp lực hoặc vai trò quản lý mà nhân viên đảm nhận. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ phụ cấp trách nhiệm có mấy loại, cách tính ra sao và loại nào phải đóng thuế thu nhập cá nhân. Bài viết này của Phần mềm quản lý nhân sự EasyHRM sẽ giúp bạn nắm rõ các quy định này.

1. Phụ cấp trách nhiệm là gì?

Phụ cấp trách nhiệm là khoản tiền mà doanh nghiệp trả thêm cho người lao động khi họ đảm nhiệm những công việc hoặc vị trí có trách nhiệm cao hơn bình thường, yêu cầu sự quản lý, giám sát hoặc đảm bảo kết quả công việc của cả tập thể.

Khoản phụ cấp này thường áp dụng cho các vị trí như trưởng phòng, tổ trưởng, đội trưởng, kế toán trưởng… và có thể được trả cố định hàng tháng hoặc theo thời gian đảm nhiệm chức vụ. Đây không phải là một khoản thưởng, mà là phần thu nhập bổ sung nhằm khuyến khích, giữ chân và bù đắp trách nhiệm mà nhân viên gánh vác.

NÊN XEM: Top 15+ Phần Mềm Tính Lương Nhân Viên Chính Xác, Giá Rẻ, Dễ Dùng

2. Phân loại phụ cấp trách nhiệm

2.1. Doanh nghiệp tư nhân

Ở khối doanh nghiệp tư nhân, phụ cấp trách nhiệm thường được xây dựng dựa trên thỏa thuận trong hợp đồng lao động hoặc quy chế lương, thưởng của công ty. Mức phụ cấp không cố định mà thay đổi theo ngành nghề, quy mô và tính chất công việc.

Ví dụ:

• Trưởng nhóm sản xuất có thể nhận phụ cấp từ 500.000 – 1.500.000đ/tháng.
• Trưởng phòng kinh doanh hoặc kế toán trưởng thường cao hơn, từ 1.000.000 – 3.000.000đ/tháng.

Điểm đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân không bị ràng buộc bởi khung phụ cấp Nhà nước, nên có thể linh hoạt điều chỉnh để phù hợp với ngân sách và chính sách giữ chân nhân tài.

2.2. Cơ quan, tổ chức Nhà nước

Khác với doanh nghiệp tư nhân, phụ cấp trách nhiệm trong cơ quan Nhà nước được quy định chặt chẽ theo các Nghị định, Thông tư của Chính phủ. Mức phụ cấp thường tính theo hệ số lương cơ sở như 0,1; 0,2; 0,3 tùy chức vụ (tổ trưởng, trưởng phòng, kế toán trưởng…).

Việc chi trả bắt buộc phải tuân thủ đúng quy định, ghi rõ trong quyết định bổ nhiệm hoặc phân công nhiệm vụ, và không được tự ý thay đổi.

Phụ cấp trách nhiệm phụ thuộc vào loại hình doanh nghiệp

☑️☑️Tính lương dễ dàng với EasyHRM – Tối ưu chi phí, tiết kiệm thời gian
DÙNG THỬ MIỄN PHÍ – GIÁ HỢP LÝ THEO TỪNG QUY MÔ

3. Điều kiện để được hưởng phụ cấp trách nhiệm

3.1 Tiêu chí chung

Để được hưởng phụ cấp trách nhiệm, người lao động phải vừa làm chuyên môn vừa đảm nhiệm thêm vai trò quản lý hoặc chịu áp lực vượt mức công việc thông thường, và điều đó phải được thể hiện rõ trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, hoặc quy chế tài chính của doanh nghiệp 

3.2 Các trường hợp cụ thể

• Doanh nghiệp tư nhân: Mức hưởng và điều kiện xác định dựa trên thỏa thuận với người lao động, thường áp dụng cho tổ trưởng, nhóm trưởng, kế toán trưởng… 
• Cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập: Phụ cấp trách nhiệm được chi trả theo hệ số lương cơ sở (ví dụ 0,5; 0,3; 0,2; 0,1) áp dụng cho đội ngũ như tổ trưởng, thủ kho, thủ quỹ, theo Thông tư 05/2005/TT-BNV

3.3 Quy định về thời gian, hình thức chi trả

Phụ cấp trách nhiệm được trả hàng tháng, cùng kỳ với lương chính. Hình thức chi trả thường là tiền mặt hoặc chuyển khoản, chưa xác định thời gian rõ ràng trong một số đơn vị, nhưng cần tuân thủ đúng quy định trả lương hàng tháng. Đồng thời, khoản phụ cấp này phải được ghi vào hồ sơ lao động và bảng lương để đảm bảo minh bạch, dễ tra cứu 

Quy định về thời gian chi trả phụ cấp trách nhiệm

4. Cách tính phụ cấp trách nhiệm

Phụ cấp trách nhiệm thường được tính dựa trên mức lương cơ sở nhân với hệ số phụ cấp được quy định theo đối tượng (cơ quan nhà nước) hoặc thỏa thuận (doanh nghiệp tư nhân):

Công thức chung (cán bộ, công chức, viên chức):

Phụ cấp trách nhiệm = Mức lương cơ sở × Hệ số phụ cấp trách nhiệm

• Ví dụ: Với lương cơ sở 1.490.000 đ và hệ số 0,3 ⇒ phụ cấp = 447.000 đ/tháng
• Phụ cấp theo doanh nghiệp tư nhân: Doanh nghiệp tự thiết lập mức phụ cấp và thể hiện rõ trong hợp đồng hoặc quy chế. Ví dụ, trưởng bộ phận có thể nhận 1.000.000 đ; tổ trưởng nhận 700.000 đ – tùy theo thỏa thuận nội bộ

Lưu ý khi tính:

• Cập nhật mức lương cơ sở: Nếu Nhà nước điều chỉnh lương cơ sở (ví dụ từ 1.490.000 lên 2.340.000 đ/tháng), các khoản phụ cấp cũng được tính lại
• Đối tượng hưởng rõ ràng: Với cán bộ, mức phụ cấp được chia theo bậc (0,5; 0,3; 0,2; 0,1) – người hưởng phải kiêm nhiệm công việc chuyên môn & quản lý theo quy định
• Hình thức và thời gian chi trả: Khoản phụ cấp được trả cùng kỳ với lương tháng bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản, và phải xác định rõ trong hợp đồng hoặc quy chế chi trả

Vậy phụ cấp trách nhiệm có thể tính theo công thức đơn giản hoặc theo thỏa thuận linh hoạt – miễn là đảm bảo minh bạch, phù hợp quy định pháp luật và phản ánh đúng vai trò của người nhận.

5. Các loại phụ cấp trách nhiệm khác

5.1. Phụ cấp theo khu vực

Dành cho người lao động làm việc ở vùng sâu – vùng xa, nơi cuộc sống khó khăn. Mức phụ cấp thường được quy định theo vùng 1, 2, 3… giúp bù đắp chi phí và điều kiện sống đặc biệt.

5.2. Phụ cấp thâm niên vượt khung

Áp dụng khi nhân sự đã làm việc lâu năm, vượt bậc lương hiện tại. Doanh nghiệp có thể trả thêm theo từng năm kinh nghiệm hoặc mức độ vượt khung để ghi nhận đóng góp lâu dài.

5.3. Phụ cấp lưu động

Dành cho nhân viên làm việc ở nhiều địa điểm như kỹ thuật viên, nhân viên lắp ráp ngoài hiện trường. Khoản phụ cấp này giúp bù đắp phí đi lại, ăn ở và chi phí thị thực.

5.4. Phụ cấp công tác

Áp dụng khi nhân viên được gửi đi công tác trong hoặc ngoài nước. Thường tính theo ngày, mức phụ cấp đài thọ đi lại, ăn ở, tiền hỗ trợ… được chi trả trong thời gian đi công tác.

Công tác cũng có phụ cấp trách nhiệm

5.5. Phụ cấp ưu đãi nghề

Dành cho một số ngành nghề đặc thù như giáo viên, cán bộ y tế, nhà báo… nhằm hỗ trợ cho điều kiện làm việc căng thẳng, yêu cầu cao hoặc rủi ro nghề nghiệp. Mức phụ cấp được quy định theo ngành và được hỗ trợ thường xuyên.

6. FAQ về phụ cấp trách nhiệm

6.1. Phụ cấp trách nhiệm tiếng Anh là gì?

Phụ cấp trách nhiệm trong tiếng Anh thường được gọi là Responsibility Allowance hoặc Position Allowance, tuỳ theo cách sử dụng trong doanh nghiệp hoặc cơ quan.

6.2. Các vị trí thường được hưởng phụ cấp trách nhiệm

Các vị trí quản lý, giám sát hoặc giữ chức danh quan trọng như trưởng phòng, tổ trưởng, quản đốc, ban giám đốc… thường được nhận phụ cấp trách nhiệm. Ngoài ra, một số công việc đặc thù yêu cầu giám sát an toàn, bảo mật cũng có thể áp dụng.

6.3. Phụ cấp trách nhiệm có phải đóng bảo hiểm không?

Theo quy định hiện hành, phụ cấp trách nhiệm có tính đóng BHXH nếu đây là khoản chi thường xuyên và được ghi rõ trong hợp đồng lao động hoặc thỏa ước lao động tập thể.

6.4. Phụ cấp trách nhiệm có tính thuế TNCN không?

Phụ cấp trách nhiệm phải tính thuế TNCN vì được xem là thu nhập chịu thuế theo Luật thuế thu nhập cá nhân, trừ một số khoản phụ cấp được miễn theo quy định riêng của Nhà nước.

Phụ cấp trách nhiệm không chỉ là khoản hỗ trợ tài chính mà còn thể hiện sự ghi nhận của doanh nghiệp hoặc cơ quan đối với vai trò, trách nhiệm của người lao động. Hiểu rõ các loại phụ cấp, điều kiện hưởng, cũng như nghĩa vụ thuế và bảo hiểm liên quan sẽ giúp người lao động chủ động hơn trong việc bảo vệ quyền lợi của mình. Với doanh nghiệp, việc áp dụng và chi trả phụ cấp trách nhiệm minh bạch, đúng quy định sẽ góp phần xây dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp, giữ chân nhân tài và nâng cao hiệu quả quản trị nhân sự.

—————————————-

EASYHRM – TỰ ĐỘNG HÓA QUẢN TRỊ NHÂN SỰ TOÀN DIỆN

Không còn bảng tính Excel phức tạp hay sai sót thủ công, EasyHRM mang đến một nền tảng quản lý nhân sự toàn diện, giúp doanh nghiệp tự động hóa mọi quy trình:

✔️ Chấm công thông minh bằng Face ID, Wi-Fi nội bộ, định vị GPS hoặc mã QR linh hoạt cho cả làm việc tại văn phòng lẫn từ xa.
✔️ Tuyển dụng thông minh, quản lý toàn bộ quy trình từ đăng tin, nhận CV, sàng lọc hồ sơ, phỏng vấn đến đánh giá ứng viên
✔️ Tính lương tự động, chính xác theo ca làm, số công, tăng ca, khấu trừ và phụ cấp.
✔️ Xếp ca – chia ca nhanh chóng, phù hợp cho doanh nghiệp nhiều ca, nhiều vị trí, nhiều chi nhánh.
✔️ Quản lý toàn bộ hồ sơ nhân sự, hợp đồng, bảo hiểm, đơn từ trên một nền tảng duy nhất, dễ tra cứu.
✔️ Đánh giá KPI – hiệu suất cá nhân, gắn trực tiếp với lương thưởng hoặc mục tiêu theo từng bộ phận.
✔️ Báo cáo trực quan, đầy đủ, giúp nhà quản lý nắm bắt tình hình nhân sự theo thời gian thực.

Với chi phí linh hoạt, triển khai nhanh chóng và giao diện dễ dùng, EasyHRM phù hợp cho mọi doanh nghiệp, từ SME đến chuỗi hệ thống lớn quy mô từ 5 đến 10.000 nhân viên.

Hơn 50.000+ doanh nghiệp đã chuyển đổi và tiết kiệm tới 90% khối lượng công việc nhân sự. Bạn đợi điều gì nữa? TRẢI NGHIỆM MIỄN PHÍ EasyHRM ngay hôm nay!

Thông tin liên hệ:

• Hotline: 0869425631
• Gmail: info@softdreams.vn
• Website: https://easyhrm.vn/
• Facebook: Phần mềm quản trị nhân sự EasyHRM 
• Trụ sở chính: Nhà khách ATS, số 8 Phạm Hùng, Phường Mễ Trì, Quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.
• Chi nhánh: Số H.54 đường Dương Thị Giang, Phường Tân Thới Nhất, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh.