Doanh nghiệp SME là gì mà được nhắc đến nhiều trong kinh doanh và khởi nghiệp? Hiểu đúng về SME giúp bạn xác định rõ quy mô doanh nghiệp và tận dụng tốt các chính sách hỗ trợ. Cùng phần mềm quản lý nhân sự EasyHRM tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Doanh nghiệp SME là gì?

Doanh nghiệp SME là gì?

1. Tìm hiểu về doanh nghiệp SME

1.1 Doanh nghiệp SME là gì?

SME là viết tắt của cụm từ Small and Medium Enterprises, tức doanh nghiệp nhỏ và vừa. Đây là loại hình doanh nghiệp chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế, đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển như Việt Nam.

Theo quy định tại Nghị định 80/2021/NĐ-CP, doanh nghiệp SME được phân loại dựa trên lĩnh vực hoạt động, số lao động tham gia bảo hiểm xã hội, và doanh thu/năm hoặc tổng nguồn vốn.

Dù có quy mô hạn chế, SME lại đóng vai trò quan trọng trong tạo việc làm, tăng trưởng GDP và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

1.2 Đặc điểm nhận diện doanh nghiệp SME là gì?

Các doanh nghiệp SME thường có những đặc điểm chung như sau:

  • Quy mô nhân sự và vốn đầu tư khiêm tốn, linh hoạt hơn so với các doanh nghiệp lớn.
  • Cơ cấu tổ chức đơn giản, ít tầng nấc quản lý.
  • Khả năng thích ứng nhanh với biến động thị trường và mô hình kinh doanh linh hoạt.
  • Thường hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ, thương mại, sản xuất vừa và nhỏ, với thị trường mục tiêu rõ ràng.
  • Nguồn lực tài chính và công nghệ còn hạn chế, nên cần tối ưu hóa hiệu quả vận hành để cạnh tranh.

Nhờ vào sự gọn nhẹ và khả năng xoay chuyển nhanh, SME ngày càng trở thành động lực thúc đẩy đổi mới và phát triển kinh tế bền vững trong kỷ nguyên số.

SME trở thành động lực thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững

SME trở thành động lực thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững

2. Tiêu chí phân loại doanh nghiệp SME tại Việt Nam 🔍

Theo Nghị định 80/2021/NĐ‑CP, doanh nghiệp tại Việt Nam được phân loại thành các nhóm siêu nhỏ, nhỏ và vừa dựa trên 3 tiêu chí chính:

  1. Lĩnh vực hoạt động

Doanh nghiệp được phân nhóm theo ngành nghề kinh doanh đã đăng ký:

  • Nhóm 1: Nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản; công nghiệp và xây dựng
  • Nhóm 2: Thương mại và dịch vụ 
  1. Số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm

Đây là mức trung bình của số lao động tham gia BHXH trong 12 tháng gần nhất. 

  1. Quy mô doanh thu hoặc tổng nguồn vốn
  • Doanh nghiệp siêu nhỏ:

Nhóm 1: ≤ 10 người BHXH và doanh thu ≤ 3 tỷ hoặc vốn ≤ 3 tỷ

Nhóm 2: ≤ 10 người BHXH và doanh thu ≤ 10 tỷ hoặc vốn ≤ 3 tỷ

  • Doanh nghiệp nhỏ:

Nhóm 1: ≤ 100 người BHXH, doanh thu ≤ 50 tỷ hoặc vốn ≤ 20 tỷ

Nhóm 2: ≤ 50 người BHXH, doanh thu ≤ 100 tỷ hoặc vốn ≤ 50 tỷ 

  • Doanh nghiệp vừa:

Nhóm 1: ≤ 200 người BHXH, doanh thu ≤ 200 tỷ hoặc vốn ≤ 100 tỷ

Nhóm 2: ≤ 100 người BHXH, doanh thu ≤ 300 tỷ hoặc vốn ≤ 100 tỷ 

Doanh nghiệp sẽ được xếp loại theo nhóm ngành kinh doanh, số lao động và quy mô tài chính; đáp ứng cả 3 tiêu chí càng cao sẽ càng thuộc phân nhóm lớn hơn (vừa > nhỏ > siêu nhỏ).

Phân loại rõ ràng giúp doanh nghiệp xác định quyền lợi khi xin hỗ trợ, vay vốn, miễn giảm thuế hoặc tham gia các chương trình kết nối chuỗi ngành theo hướng dẫn pháp luật hiện hành.

3. Tầm quan trọng của SME trong nền kinh tế 

Doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) không chỉ là xương sống của nền kinh tế Việt Nam mà còn là lực đẩy mạnh mẽ giúp phát triển toàn diện và bền vững. Những đóng góp nổi bật của khu vực SME có thể kể đến như:

3.1 Tạo công ăn việc làm quy mô lớn

SME chiếm hơn 97% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam, góp phần giải quyết việc làm cho hàng triệu lao động trên cả nước, đặc biệt ở khu vực nông thôn và vùng sâu vùng xa.

Đây là nơi tạo ra cơ hội nghề nghiệp cho lực lượng lao động phổ thông, sinh viên mới ra trường, người lao động chưa có tay nghề cao.

SME chiếm hơn 97% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam

SME chiếm hơn 97% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam

3.2 Đóng góp GDP và ngân sách nhà nước

Các doanh nghiệp SME đóng góp khoảng 45% GDP và hơn 30% ngân sách quốc gia.

Mặc dù quy mô nhỏ, nhưng với số lượng đông đảo và hoạt động đa dạng, SME đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì tăng trưởng kinh tế ổn định.

3.3 Thúc đẩy đổi mới sáng tạo và sự linh hoạt

Với đặc tính gọn nhẹ, dễ chuyển đổi, các SME thường linh hoạt trong vận hành và ứng dụng công nghệ mới.

Nhiều ý tưởng khởi nghiệp, sản phẩm mới lạ, mô hình kinh doanh đột phá đều bắt đầu từ các SME – nơi tinh thần sáng tạo được khuyến khích và nuôi dưỡng.

3.4 Góp phần cân bằng phát triển vùng miền

SME hiện diện ở hầu hết các tỉnh thành, từ thành thị đến nông thôn, giúp phân bố kinh tế đồng đều hơn. Sự phát triển của SME tại các địa phương góp phần tạo nên mạng lưới sản xuất – tiêu dùng khép kín, giảm áp lực đô thị hóa, đồng thời hỗ trợ xóa đói giảm nghèo.

3.5 Thúc đẩy hội nhập và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia

SME ngày càng năng động hơn trong việc tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, xuất khẩu và hợp tác quốc tế.

Việc nâng cao năng lực số, quản trị và chất lượng sản phẩm của các SME sẽ giúp Việt Nam tăng khả năng cạnh tranh trên bản đồ kinh tế thế giới.

SME không chỉ đơn thuần là nhóm doanh nghiệp nhỏ về quy mô, mà là lực lượng lớn mạnh về sức ảnh hưởng – đóng vai trò sống còn trong sự phát triển kinh tế – xã hội của quốc gia.

SME thúc đẩy hội nhập quốc tế

SME thúc đẩy hội nhập quốc tế

4. Cơ hội, thách thức trong hành trình phát triển SME

Doanh nghiệp SME tại Việt Nam đang đứng trước thời kỳ chuyển mình mạnh mẽ với cả nhiều cơ hội tiềm năng lẫn không ít thách thức đòi hỏi bản lĩnh và chiến lược rõ ràng.

4.1 Cơ hội

  • Chính sách hỗ trợ tốt: Chính phủ và các tổ chức quốc tế đang đẩy mạnh ưu đãi thuế, vốn, chuyển đổi số cho SME.
  • Công nghệ số mở đường: SME dễ dàng tiếp cận khách hàng, quản lý hiệu quả, mở rộng kinh doanh với chi phí thấp
  • Thị trường nội địa rộng lớn: Với hơn 100 triệu dân, SME có nhiều cơ hội khai thác nhu cầu tiêu dùng đa dạng.
  • Tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu: Nhiều tập đoàn quốc tế tìm đối tác tại Việt Nam, tạo cơ hội cho SME vươn xa.

4.2 Thách thức

  • Thiếu vốn, thiếu kinh nghiệm quản lý: Khó tiếp cận nguồn vốn dài hạn, năng lực vận hành còn hạn chế.
  • Chuyển đổi số còn khó: Thiếu kiến thức, chi phí cao, thiếu nhân lực công nghệ.
  • Cạnh tranh gay gắt: SME phải đối đầu với cả doanh nghiệp lớn và đối thủ nước ngoài.
  • Thương hiệu yếu, thị trường hẹp: Chưa có chiến lược dài hạn, khó mở rộng và xuất khẩu.
Doanh nghiệp SME đứng trước những thách thức và cơ hội

Doanh nghiệp SME đứng trước những thách thức và cơ hội

5. Các chính sách hỗ trợ SME từ Chính phủ

Nhận thức được vai trò trọng yếu của doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) trong nền kinh tế, Chính phủ Việt Nam đã và đang triển khai nhiều chính sách hỗ trợ thiết thực, tạo điều kiện cho khu vực SME phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh:

5.1 Hỗ trợ tài chính, tín dụng

  • Chính sách vay ưu đãi: Các SME được tiếp cận các chương trình vay vốn với lãi suất thấp từ ngân hàng nhà nước, quỹ bảo lãnh tín dụng và các chương trình hỗ trợ vốn khởi nghiệp.
  • Quỹ phát triển SME: Được thành lập theo Nghị định 39/2019/NĐ-CP, quỹ này cung cấp nguồn tài chính trực tiếp cho các SME đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp hoặc tham gia chuỗi giá trị.

5.2 Hỗ trợ thuế và kế toán

  • Miễn, giảm thuế cho doanh nghiệp siêu nhỏ và doanh nghiệp mới thành lập trong một số năm đầu hoạt động.
  • Đơn giản hóa thủ tục kế toán cho SME theo Thông tư 132/2018/TT-BTC và Thông tư 200/2014/TT-BTC.
  • Gia hạn thời gian nộp thuế và tiền thuê đất theo các nghị quyết đặc biệt trong bối cảnh khó khăn, ví dụ như giai đoạn dịch bệnh.

5.3 Hỗ trợ chuyển đổi số

  • Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số đến năm 2025, giúp SME tiếp cận nền tảng số, phần mềm quản trị doanh nghiệp, thương mại điện tử, đào tạo nhân lực số.
  • Triển khai nền tảng số quốc gia cho SME do Bộ Thông tin & Truyền thông điều phối, hỗ trợ SME ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý vận hành.

5.4 Hỗ trợ đào tạo và phát triển nguồn nhân lực

  • Tổ chức các chương trình đào tạo, bồi dưỡng miễn phí hoặc có trợ giá dành cho chủ doanh nghiệp, nhân sự quản lý, chuyên viên tại SME.
  • Kết nối với các chuyên gia tư vấn doanh nghiệp, cố vấn khởi nghiệp, huấn luyện viên đổi mới sáng tạo qua các chương trình quốc gia.

5.5 Hỗ trợ mở rộng thị trường, hội nhập quốc tế

  • Hỗ trợ SME tham gia hội chợ, triển lãm trong và ngoài nước, kết nối giao thương.
  • Ưu tiên SME trong mua sắm công, đấu thầu dự án nhà nước.
  • Hướng dẫn và hỗ trợ thủ tục xuất khẩu, đăng ký nhãn hiệu quốc tế, tiêu chuẩn chất lượng.
Có nhiều chính sách hỗ trợ SME từ nhà nước

Có nhiều chính sách hỗ trợ SME từ nhà nước

Các chính sách hỗ trợ SME đang ngày càng được mở rộng, cụ thể và linh hoạt hơn. Tuy nhiên, để tận dụng tốt những chính sách này, bản thân các doanh nghiệp SME cũng cần chủ động tìm hiểu, cải thiện năng lực nội tại và kết nối chặt chẽ với hệ sinh thái hỗ trợ từ nhà nước và đối tác tư nhân.

6. EasyHRM và hành trình đồng hành cùng SME chuyển đổi số

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang trở thành xu thế tất yếu của nền kinh tế, các doanh nghiệp SME – với nguồn lực hạn chế – càng cần những giải pháp quản trị hiệu quả, tiết kiệm và linh hoạt. EasyHRM chính là người bạn đồng hành lý tưởng trên hành trình đó.

Được phát triển bởi Softdreams và nằm trong hệ sinh thái phần mềm quản trị doanh nghiệp hiện đại, EasyHRM là giải pháp quản lý nhân sự toàn diện, tích hợp đầy đủ các nghiệp vụ cần thiết cho doanh nghiệp nhỏ và vừa:

  • Tuyển dụng & onboarding: Dễ dàng tạo, quản lý và theo dõi quy trình tuyển dụng, sàng lọc ứng viên và đánh giá thử việc.
  • Hồ sơ nhân sự số: Quản lý tập trung thông tin nhân viên, hợp đồng lao động, lịch sử làm việc và các loại giấy tờ liên quan.
  • Chấm công & tính lương tự động: Đồng bộ với máy chấm công (vân tay, khuôn mặt, QR code, GPS…), tính lương chuẩn xác, khấu trừ thuế – BHXH minh bạch.
  • KPI & đánh giá hiệu suất: Giao việc, theo dõi kết quả, đánh giá minh bạch giúp nâng cao năng suất.
  • Quản lý bảo hiểm, thuế TNCN: Tự động tính và tổng hợp báo cáo liên quan theo đúng quy định.
  • Đặt phòng họp/xe nội bộ: Dễ dàng lên lịch và tối ưu sử dụng tài nguyên chung.
  • Báo cáo, truy xuất dữ liệu: Nhanh chóng và trực quan, hỗ trợ ra quyết định kịp thời.
EasyHRM đồng hành cùng doanh nghiệp SME

EasyHRM đồng hành cùng doanh nghiệp SME

Không chỉ là công cụ kỹ thuật, EasyHRM còn là một trợ lý số thân thiện, giúp SME tiết kiệm thời gian, giảm sai sót, chuyên nghiệp hóa quy trình nhân sự – từ đó tập trung nguồn lực cho phát triển kinh doanh.

Hơn 5.000 doanh nghiệp SME đã chuyển đổi thành công quy trình nhân sự nhờ EasyHRM – còn bạn thì sao?

Liên hệ ngay để được tư vấn giải pháp phù hợp:

5/5 - (1 bình chọn)